Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ( spółka z o.o.) jest rodzajem spółki kapitałowej, w której kapitał zakładowy stanowi podstawę jej istnienia. Każdy wspólnik zobowiązany jest do wniesienia wkładu na pokrycie kapitału i w następstwie tego przysługuje mu tzw. udział.
Udział w spółce
Udział jest współwłasnością łączną, co oznacza, że o jego zbyciu musi zadecydować każdy ze współwłaścicieli. W przypadku braku zgody, sąd rejestrowy może ku temu zezwolić jeżeli znajdą się istotne powody, a także musi wyznaczyć spółce termin, w którym jest zobowiązana do wyznaczenia swojego nabywcy. Sąd może też ustalić cenę oraz termin zbycia udziału, jeżeli nie dojdzie do porozumienia pomiędzy stronami. Zgodnie z art. 154 § 2 wartość nominalna udziału nie może spaść poniżej 50 zł. Udział może być przedmiotem czynności prawnej, w wyniku której następuje jego zbycie w części lub całości. Dochodzi wówczas do przekształcenia osobowego, co nie wpływa na istnienie spółki z o.o.
Zbycie udziałów w spółce z.o.o.
Zbycie udziałów jest jednym z podstawowych praw wspólnika. Najczęściej proces ten przebiega za pomocą umowy sprzedaży. Dopuszczalna jest również darowizna. Wspólnik może sprzedać wszystkie udziały lub ich część. Umowa, której przedmiotem jest zbycie udziałów musi być zawarta pomiędzy dotychczasowym wspólnikiem a nabywcą w formie pisemnej z podpisami poświadczonymi notarialnie. Ważna jest również w formie aktu notarialnego. Sprzedaż udziałów w jakiejkolwiek innej formie będzie nieważna. Kupujący jest zobowiązany do uiszczenia sprzedającemu ceny. W przypadku zbycia udziałów kwoty za udział powinny odpowiadać ich wartości nominalnej, ale dopuszczalne są również znaczące różnice.
Zapis dotyczący tego, ile może przypadać udziałów na jednego wspólnika powinien być uwzględniony w umowie. Posiadanie udziałów daje jednocześnie prawo do zarządzania nimi.
Umowa zbycia udziałów powinna zawierać :
- strony umowy – jedną stroną jest sprzedający, a drugą – kupujący. Może to być osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej
- przedmiot umowy – udziały w spółce z o.o. stanowiące ogół praw i obowiązków wspólnika
- cena – niezbędne jest jej podanie w przypadku umowy sprzedaży
- podpisy stron umowy poświadczone notarialnie – strony składają podpisy w obecności notariusza
Kolejną ważną czynnością jest zawiadomienie zarządu spółki o zbyciu udziałów. Do momentu złożenia takiego oświadczenia, spółka będzie uznawała za wspólnika osobę, która była dotychczas udziałowcem.
Zawiadomienie najlepiej złożyć w formie pisma skierowanego do zarządu spółki. Powinno zawierać:
- dane sprzedającego
- dane nabywcy udziałów
- informację, która udziały są przedmiotem zbycia wraz z datą ich przejścia na kupującego
- dowód przejścia własności udziałów (umowa lub wyciąg z niej)
Umowa spółki musi zawierać procedurę oraz warunki udzielenia zgody na zbycie udziału wspólnika. Bardzo ważne jest również określenie, jaki organ spółki, w jakiej formie i terminie może udzielić zgody na sprzedaż. Bez takiego zapisu udział zbycia udziału nastąpi według procedury zawartej w Kodeksie spółek handlowych. Dlatego tak ważne jest, aby zapis ten przemyśleć już na etapie zakładania spółki.
